wat bepaald de prijs van een wijn?

  • Herman

    Beste wijngenieters,

    Voor de website www.wijnamateur.nl wil ik in de nabije toekomst iets beschrijven wat de bezoeker inzicht geeft in de prijzen van wijn en het ontstaan ervan.

    Om deze reden vraag ik mij af wat de prijs van een wijn bepaalt.

    Hierbij begrijp ik dat er variabelen zijn zoals:

    - herkomst (kosten grond, kosten druifen, etc)

    - arbeidskosten

    - grondkosten

    - rijping van wijn

    - aantal beschikbare liters wijn en mogelijke doorcalculatie van uitval, etc

    Dit vraag ik mij af daar ikzelf vaak grote ogen krijg van de prijzen van wijn. De prijzen variëren van enkele euro's tot tientallen euro's.

    De stelling prijs bepaald kwaliteit, gaat niet op voor wijnen daar er namelijk genoeg wijnen zijn die heerlijk smaken en waarvan de prijs < 10 euro is.

    De beschikbare gestelde informatie zal ik gebruiken om de bezoeker van de site inzicht te geven over het ontstaan van prijs en de relatie tot kwaliteit.

    Informatie hierover wordt zeer gewaardeerd.

    Hartelijk dank,

    Herman van Eldik

    www.wijnamateur.nl

  • Eelco van Wieringen

    Daar ga je antwoord op krijgen Herman. Neem ook alvast op in je lijstje: kosten materiaal van kurk, fles en etiket. Accijns en belastingen. Schaarste en promotie. Ja, het wordt een enorm rijtje, van belang is dat je de belangrijkste eruit haalt.

    Salut,

    Eelco (die kan genieten van een Jan J.-vrij forum)

  • TGG

    HA HA, mijn vakgebied (:P)

    Heel eenvoudig antwoord Herman: “Wat de gek er voor geeft” Het is dus uitermate belangrijk om die gek (of gekken) te vinden, daar gaat het om bij verkoop.

    Kosten zoals jij beschrijft zijn van geen enkele invloed op de prijs, de koper heeft totaal geen intresse in wat iets kost om te maken. Kosten heeft uiteindelijk alleen maar invloed op de marge. Als jij een auto koopt, heb je dan intresse in de kostprijs? nee dus.

    Boven mijn bureau hangt:

    “The price determines the costs that can be profitably invested in to make a product desirable for the customer, at an acceptable profit for the seller”

    Wil hier best wat meer aandacht aan schenken, mischien vanavond, anders in het weekend.

    Theo

  • ChrisW

    Net als voor de meeste zaken wordt de prijs door vraag en aanbod bepaald.

    Het aanbod bij elke prijs wordt bepaald door de aspecten die de kostprijs bepalen (waar er al veel van zijn genoemd) en door eventuele aanbodplafonds. Dat laatste kan bijvoorbeeld het aantal hectares 1er grand cru zijn in de medoc, of op een lager of hoger aggregatieniveau liggen (zoals de capaciteit van een individuële cuvee van een individueel wijngoed dat jaar-in/jaar-uit in de publiciteit staat of de capaciteit van alle grand cru wijngaarden in een hele regio zoals bourgogne).

    De vraag is de som van wat iedere gek bereid is te kopen bij een bepaalde prijs. Deze vraag kan natuurlijk op veel manieren beïnvloed worden (zoals algemene wijnconsumptie bevorderen of ontmoedigen, reklame voor een bepaalde regio of wijngoed, economische crisis, of een hoge waardering van een bekende wijncriticus).

    De theorie is dat zolang de prijs boven de kostprijs ligt, er meer aanbod gaat komen totdat een nieuw evenwicht is bereikt (bij meestal een lagere prijs).

    De prijs wordt in een ideale markt van goederen die niet bederfelijk zijn (zoals goede wijnen) dan ook nog niet eens bepaald door het huidige aanbod en de huidige vraag, maar de verwachtigen hierover. Dus als men bijvoorbeeld gelooft dat de vraag in de toekomst sterk stijgt doordat de Chinezen allemaal wijn gaan drinken uit Europa dan zal de prijs nu al stijgen. Dit soort verwachtingen is natuurlijk ook weer apart te beïnvloeden (een hype is in dit snelle internettijdperk zo gecreëerd).

    Een perfect recent voorbeeld van marktwerking in de wijnwereld zijn bijvoorbeeld de Australische wijnen: ontzettend opgekomen in de jaren negentig en begin van deze eeuw, en nu zwaar in de problemen doordat het aanbod van zowel de bulkwijn als de Parkertoppers enorm is toegenomen en de prijzen zwaar onder druk staan omdat ze de wijn niet meer kwijt kunnen.

    Je ziet hetzelfde gebeuren met het aanbod van “toppers” uit andere regio's. De kostprijs van een fles wijn is zelden meer als EUR 12-15, maar de prijs van de duurdere wijnen is vaak behoorlijk hoger wat ervoor zorgt dat niet alleen uit Australie, maar ook uit Spanje, andere landen en zelfs klassieke gebieden als de Bordeaux er een enorme stijging is in de afgelopen 10 jaar van het aantal wijnen dat bijvoorbeeld een heel hoge waardering van Parker krijgt. Uiteindelijk leidt ook dit tot prijsdalingen als de vraag niet zo sterk stijgt als het aanbod. Een knik in de vraag door zoiets als de huidige crisis kan dan bijdragen om een omslag in een prijstrend te creëren.

    Al deze theorie houdt nog geen rekening met zoiets gruwelijks als de EU die voor de prijs van bulkwijn ook een belangrijke vinger in de pap heeft door subsidies voor boeren (wat een nodige snelle sanering van capaciteit soms voorkomt in regio's waar een mismatch is ontstaan tussen vraag en aanbod).

    ChrisW

  • ChrisW

    @TGG,

    Als het echt jouw vakgebied is dan moet je toch echt terug naar de collegebanken :D

    De kostprijs heeft natuurlijk wel degelijk een invloed op de te realiseren marktprijs. Als iets door bijvoorbeeld benodigde arbeid EUR 2,- kost om te maken en het kan echt niet goedkoper gemaakt worden, dan gaat uiteindelijk niemand dit meer voor een lagere prijs aanbieden en kan je het op een gegeven moment ook niet meer voor minder kopen.

    Voor een bepaalde periode kan de verkoopprijs natuurlijk onder de kostprijs liggen, maar uiteindelijk zal dit een keer eindigen doordat de zwakste aanbieders het aanbod staken en door het lagere aanbod de prijs stijgt. Of de markt voor een product natuurlijk helemaal verdwijnt omdat er gewoon betere substituten zijn met een lagere kostprijs.

    Tot zover deze gratis opfriscursus microeconomie ;)

  • TGG

    Chris,

    Je beschrijft de economische wet van vraag en aanbod. Ik vind dat een puur theoretische wet. Werkt eigenlijk alleen maar bij echt pure commodities (weet jij er 5 te noemen? )

    Wijn is wat mij betreft geen commodity, dus dan geldt de wet van vraag en aanbod niet.

    Theo

  • TGG

    Chris,

    Zoals ik al schreef, kosten bepalen niet de verkoop prijs. Ze bepalen inderdaad wel de winst (of verlies) dat overblijft. Voor de koper zijn de input cost van geen enkel belang voor wat hij bereid is te betalen. Kun je mij aub 1 voorbeeld noemen waarvan jij de kosten wist toen je iets ging kopen, en toen dacht nou, die kosten vind ik redelijk, dus ik betaal die prijs! (zie mijn voorbeeld met de auto).

    Zoals ik vermelde. De prijs is bepaald, nu moet je alleen je kosten daarop aan kunnen passen zodat er geld over blijft.

    Helaas gaan de meeste verkopers inderdaad wel uit van de kosten, en daardoor blijft er zelfs geld op de plank liggen. Er zijn maar weinig verkopers die gaan zoeken naar andere gekken die wellicht bereid zijn een hogere prijs te betalen, das nl niet makkelijk, dan moet je verdomd goed en slimmer zijn dan de rest.

    Theo

  • ChrisW

    Met deze theoretische wet kan door de economische wetenschap de prijs van elk goed bepaald worden en zeker niet alleen van commodities.

    Helaas zie ik zelf dat het ook in de praktijk werkt bij al de ondernemingen waar ik een belang in heb. Dit zijn heel verschillende ondernemingen met een nog grotere diversiteit aan producten, maar ik zie zelden dat we buitensporige marges op producten (zoals 50% of meer boven de kostprijs) lang in stand kunnen houden omdat er meestal wel een concurrent is die voor een net iets minder hoge prijs dan de klant wel wil overnemen. Als de marges hoog genoeg zijn, wordt er bovendien ook meestal als gehele aanbiedende industrie goed geïnvesteerd om de capaciteit te verhogen en om daarmee het risico te lopen dat prijzen omlaag gaan.

    Je ziet de wet van vraag en aanbod ook overal om je heen als concument: de vraag voor bijvoorbeeld auto's (en véél andere producten) is met 30% afgenomen maar je ziet dat de prijs slechts heel beperkt is gedaald. Dit terwijl de kopende “gekken” toch echt veel minder willen kopen bij een bepaalde prijs of andersom gezegd, minder willen betalen bij een bepaald aanbodvolume. Wat echter gebeurd is, is dat alle autofabrikanten hun aanbod hebben teruggebracht. Dit is ook gebeurd bij het enorme aantal toeleveranciers van deze fabrikanten en in vele andere industrieën.

    En de reden hiervoor? Heel simpel. De verkoopprijs van een auto lag al nauwelijks boven de kostprijs. De lagere volumes zorgen eerder een kostenstijging per unit dan een daling. De fabrikanten kunnen dus niet structureel de prijzen verlagen om de vraag te verhogen. Het enige wat ze kunnen doen is het aanbod aanpassen aan het volume dat de markt bereid is te kopen tegen een prijs die rondom de kostprijs ligt. De consument kan willen wat hij wil, maar je krijgt de auto helaas niet voor een 30% lagere prijs. In industrieën waar de gemiddelde verkoopprijs een redelijk stuk boven de kostprijs lag, zie je dat eerst de marges zwaar onder druk komen (de prijs wordt verlaagd tot rond de kostprijs en soms tijdelijk eronder) en vervolgens gaat ook daar het aanbod omlaag.

    Wijn is niet anders dan andere goederen.

    Wat wel zo is bij wijn, en dan met name het hogere segment, is dat de vraag heel erg te beïnvloeden is. De verwachting dat de vraag en de prijs zou toenemen door o.a. de opkomst van China was een paar jaar geleden de hoofdoorzaak voor de sterke stijging van Bordeauxprijzen (o.a. Parker heeft dit indertijd in een aantal van zijn publicaties gezte en gezegd dat hij op basis daarvan verwachte dat de prijs van de premier crus naar de USD 1000 per fles zou gaan). Wat dat betreft is het eigenlijk hetzelfde als tegenwoordig bij commodities als olie: ook door zit tegenwoordig zo'n enorme “verwachtingscomponent” dat deze erg beïnvloedbaar is geworden (verwachtingen over vraag en aanbod veranderen natuurlijk veel gemakkelijker dan de echte vraag- en aanbodvolumes).

  • ChrisW

    Om nog iets specifieker op de auto in te gaan (Voor zover dat geen economische overkill is in dit wijnforum :) ) :

    Je kent als consument natuurlijk geen kostprijs van een auto of van de meeste andere artikelen. Zoals je weet, het is immers jouw vakgebied ;), zegt de theorie ook niet dat een consument daar enig weet van heeft.

    Hij wordt namelijk geholpen door de aanbieders. De autoindustrie is zo moordend competitief dat vrijwel iedere fabrikant elk type auto kan leveren. Als iemand een keer succesvol is met iets relatiefs nieuws zoals mazda was met zijn MX-5 of BMW met zijn X5, dan heeft binnen de kortste keren iedereen een roadster of SUV in zijn aanbod.

    Er wordt erg op prijs ingekocht door de klanten en dat is in de hele sector merkbaar: alles wordt heel scherp geprijst omdat je bij een relatief klein prijsverschil voor een soortgelijke auto al snel veel omzet kan winnen/verliezen. Dit zorgt ervoor dat bij geen enkele fabrikant, met uitzondering van een exoot als Porsche, er hoge marges op welke auto dan ook worden gemaakt. Omdat je als fabrikant ook niet heel veel verlies kan lijden, betekent dit ook dat je niet structureel bepaalde type's voor ver onder de kostprijs kan verkopen (want deze gemiste marge kan je verder nergens goed maken). De prijzen liggen dus over de hele linie in de buurt van de kostprijzen of je hier als consument nu weet van hebt of niet.

    Minimalisatie van de kostprijs is hiernaast een gegeven waar de industrie al 110 jaar continu intensief naar streeft, maar dat verandert niets aan het voorgaande. De kostprijzen veranderen in ieder geval ook niet drastisch van jaar op jaar.

  • Hendrik de vierde

    Herman, ik hou het simpel: vraag en aanbod bepalen de prijs van (een) wijn.

    Daar kunnen we misschien in de nabije toekomst nog hele sterke staaltjes van gaan zien.:D

    Hendrik